Βέβηλος είναι αυτός που παραβιάζει έναν ιερό χώρο και προκαλεί ασεβείς πράξεις και καταστροφές μέσα σ΄ αυτόν. Ενώ Βάνδαλοι ήταν μια γερμανική φυλή, που εμφανίστηκε στα πρώτα βυζαντινά χρόνια και έγινε συνώνυμη με τις καταστροφές και τον όλεθρο που έσπερνε στο πέρασμά της!
Από τότε επικράτησε να χαρακτηρίζονται με τους δύο αυτούς επιθετικούς προδιορισμούς, άτομα ή ομάδες ατόμων που προκαλούν φθορές και καταστροφές σε δημόσια περιουσία και σε μνημεία της πολιτιστικής κληρονομιάς ενός τόπου. Με πιο κραυγαλέο παράδειγμα πρόσφατα την βεβήλωση της Αγίας Σοφίας από φανατικούς του τουρκικού καθεστώτος, μετά την μετατροπή της σε τζαμί!
Φαίνεται όμως αυτό βρήκε μιμητές και στον τόπο μας, όταν κάποιος συμπολίτης μας εντοπίστηκε από τις αρμόδιες αρχές, να χαράζει κατ΄ εξακολούθηση με αιχμηρό αντικείμενο τα αρχικά του ονόματός του, πάνω σε τοιχογραφίες της Ιεράς Μονής Παναγίας Μαυριώτισσας!
Το γεγονός από μόνο του προκάλεσε θλίψη και αποτροπιασμο στην κοινή γνώμη όχι μόνο γιατί θεωρήθηκε “πρωτοφανές” αλλά γιατί προήλθε από ένα ευυπόληπτο – μέχρι πρόσφατα τουλάχιστον – μέλος της τοπικής κοινωνίας. Και είναι ακατανόητα τα κίνητρα που τον ώθησαν σ΄ αυτή την αποτρόπαια πράξη, η οποία προσβάλλει το κοινό αίσθημα για την πολιτιστική κληρονομιά των προγόνων μας.
Κάποιος σύγχρονος Τσιφόρος, θα μπορούσε με το γνωστό καυστικό χιούμορ να τον χαρακτηρίσει ως “άνθρωπο με… φιλοδοξίες που θέλει να μείνει το όνομά του ανεξίτηλο στην αιωνιότητα…”! Και προφανώς βρήκε τις αιωνόβιες τοιχογραφίες της Μαυριώτισσας, για να πετύχει τον στόχο του.
Όμως πέρα από τα προσωπικά κίνητρα, που ενδεχομένως να πρέπει να ερευνήσει η επιστήμη, υπάρχει κι ένα αποτέλεσμα που μπορεί να βρει μιμητές και σε κάποιους ξένους επισκέπτες, οι οποίοι δεν έχουν τις ίδιες ευαισθησίες με τους ντόπιους, στην προστασία των μνημείων της Καστοριάς. Αλλά μπορεί να έχουν τις ίδιες… φιλοδοξίες με τον συγκεκριμένο, στο να αφήσουν το “αποτύπωμά” τους σε αρχαιολογικούς χώρους που επισκέπονται.
Οπότε δεν αποκλείεται στο μέλλον να δούμε τις γνωστές… καρδούλες με το βέλος και τα αρχικά κάποιων “ερωτοχτυπημένων” επάνω στα σύμβολα της θρησκευτικής λατρείας, που σεβάστηκαν οι αιώνες – πλην των οθωμανών…
Αλλίμονο αν 120 χρόνια μετά την απελευθέρωση από τους τούρκους, εξακολουθούν οι ίδιες νοοτροπίες να επηρεάζουν ακόμα τους γηγενείς απέναντι στα σύμβολα και τα μνημεία του βυζαντινού πολιτισμού.
Σε μια πόλη που επαίρρεται να αυτοαποκαλείται “βυζαντινή αρχόντισσα” και σε ανθρώπους που θεωρούνται “θεματοφύλακες” αυτής της κληρονομιάς.
Όλοι πλην Λακεδαιμονίων…