Η Τράπεζα της Ελλάδος προχώρησε σε σημαντική αλλαγή του πλαισίου που διέπει την εξ αποστάσεως ηλεκτρονική ταυτοποίηση πολιτών, με στόχο να ενισχύσει την ασφάλεια και την αξιοπιστία των τραπεζικών συναλλαγών μέσω ψηφιακών καναλιών. Η νέα απόφαση, που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ (Τεύχος Β’, 4226/04.08.2025), έρχεται να τροποποιήσει την προηγούμενη πράξη του 2020, προσαρμόζοντας τη διαδικασία στις τεχνολογικές εξελίξεις και τις απαιτήσεις πρόληψης χρηματοοικονομικών εγκλημάτων.
Πιο αναλυτικά, καθιερώνεται μια νέα μέθοδος ταυτοποίησης, η οποία γίνεται μέσω βιντεοκλήσης, αλλά χωρίς να βρίσκεται σε πραγματικό χρόνο υπάλληλος στην άλλη πλευρά της γραμμής. Ο πολίτης μαγνητοσκοπεί τον εαυτό του σε ένα ειδικό περιβάλλον, αποστέλλει τα απαιτούμενα έγγραφα και βίντεο, και στη συνέχεια τα εξετάζει υπάλληλος, σε μεταγενέστερο χρόνο. Αυτό, για παράδειγμα, σημαίνει ότι κάποιος που ανοίγει λογαριασμό σε τράπεζα, μπορεί να ολοκληρώσει τη διαδικασία μέσα από την εφαρμογή του πιστωτικού ιδρύματος, χωρίς να χρειαστεί να επικοινωνήσει ζωντανά με υπάλληλο.
Παραμένουν σε ισχύ και οι άλλες δύο μέθοδοι: η ταυτοποίηση μέσω τηλεδιάσκεψης σε πραγματικό χρόνο με υπάλληλο, και η πλήρως αυτοματοποιημένη διαδικασία με λήψη «ζωντανού» selfie (dynamic selfie), όπου ο πολίτης καλείται να κινηθεί μπροστά στην κάμερα, ώστε να επιβεβαιωθεί η φυσική του παρουσία.
Σημαντική αλλαγή αποτελεί επίσης η δυνατότητα να χρησιμοποιείται πλέον και το παλιού τύπου δελτίο αστυνομικής ταυτότητας ως έγγραφο ταυτοποίησης, αρκεί να αναγράφεται το ονοματεπώνυμο και με λατινικούς χαρακτήρες. Για παράδειγμα, αν ένας πολίτης έχει ακόμα την παλιά αστυνομική ταυτότητα, μπορεί να την χρησιμοποιήσει για να ταυτοποιηθεί, αρκεί να κάνει τη διαδικασία είτε μέσω τηλεδιάσκεψης είτε με την καινούρια μέθοδο βιντεοκλήσης και να επιβεβαιωθεί το έγγραφο μέσω της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης του Δημοσίου.
Η απόφαση δίνει επίσης μεγάλη βαρύτητα στους ελέγχους για εντοπισμό παραποιημένων εγγράφων ή ύποπτης συμπεριφοράς. Για παράδειγμα, κατά την τηλεδιάσκεψη, ο υπάλληλος μπορεί να ζητήσει από τον πολίτη να μετακινήσει το δάχτυλό του μπροστά από την ταυτότητα ή να κινήσει το χέρι του για να φανεί το πρόσωπό του. Με αυτό τον τρόπο διασφαλίζεται ότι η διαδικασία είναι αληθινή και δεν χρησιμοποιείται κάποιο βίντεο ή παραποιημένο στοιχείο. Αν το έγγραφο ταυτοποίησης είναι παλιού τύπου, ελέγχεται η πλαστικοποίησή του για αλλοιώσεις και η αυθεντικότητα της φωτογραφίας.
Σε περιπτώσεις πλήρως αυτοματοποιημένης ταυτοποίησης, δηλαδή χωρίς καθόλου επαφή με υπάλληλο, προβλέπονται πρόσθετες ασφαλιστικές δικλείδες. Για παράδειγμα, η πρώτη κατάθεση στον τραπεζικό λογαριασμό πρέπει να γίνει από άλλο λογαριασμό που ανήκει στο ίδιο πρόσωπο και τηρείται σε ευρωπαϊκή τράπεζα. Εναλλακτικά, η τράπεζα πρέπει να επιβεβαιώσει από άλλο αξιόπιστο τρόπο την ύπαρξη αυτού του λογαριασμού. Ακόμη, το συνολικό ποσό των χρημάτων που μπορεί να κατατεθεί ετησίως μέσω αυτής της μεθόδου περιορίζεται στα 15.000 ευρώ.
Η Τράπεζα της Ελλάδος επισημαίνει επίσης ότι η ευθύνη για την αξιοπιστία και τη νομιμότητα της διαδικασίας βαραίνει αποκλειστικά τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που την εφαρμόζουν, ακόμα και αν μέρος της ταυτοποίησης έχει ανατεθεί σε εξωτερικούς παρόχους υπηρεσιών. Η τράπεζα οφείλει να αξιολογεί και να ελέγχει συστηματικά τον εξωτερικό πάροχο, να διασφαλίζει ότι εφαρμόζονται κατάλληλες τεχνικές και ότι καμία απόφαση δεν λαμβάνεται χωρίς την έγκρισή της.
