Η επιτύμβια στήλη που εκτείθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Άργους Ορεστικού προέρχεται από το Νεστόριο από το αρχαίο νεκροταφείο στον Άγιο Γεώργιο.
Σύμφωνα με την μαρτυρία του Ερρίκου Παπούρα ( δικηγόρου στην Αμερική ο οποίος κατάγεται από το Νεστόριο ), η επιτύμβια βρέθηκε το καλοκαίρι του 1964 από τον ίδιο, τον Μιχάλη Παπούρα και τον Άγγελο Παπούρα. Ο ξάδεφρος τους Λάμπρος Παπούρας τους είχε ενημερώσει πως στο χωράφι του στην θέση «Σταναβόντα» (Αγ. Γεώργιος) , βρίσκεται μία πέτρα άσπρη που φαίνεται μόνο η γωνία της. Το διάστημα αυτό ο Ερρίκος, βρισκόταν στην Ελλάδα και ήρθε στο Νεστόριο για μία μόνο ημέρα. Όλοι μαζί πήγαν στο χωράφι και ξέθαψαν την πέτρα. Την φέρανε σε επίπεδη θέση και την καθάρισαν προσεκτικά. Αντέγραψαν σε χαρτί τα γράμματα και τα σχέδια που είδαν επάνω στην πέτρα.
Έστειλαν άνθρωπο στο χωριό να ειδοποιήσει για το γεγονός και αυτοί συνέχισαν να καθαρίζουν τον τάφο από όπου βγήκε η επιτύμβια.
Ο τάφος ήταν στενός και είχε σκληρό χώμα. Σε θέση από δυτικά προς ανατολικά βρέθηκαν οστά μαζεμένα και δίπλα γυάλινο αγγείο σπασμένο που στον λαιμό του είχε γυάλινα σπειριά. Τα υπόλοιπα κομμάτια δεν βρέθηκαν.
Ο Άγγελος Παπούρας (γιατρός) είπε πως ο σκελετός είναι κοριτσιού μάλλον 18 χρονών και μάλιστα ψηλού κοριτσιού.
Στο διάστημα αυτό ήρθε και χωροφύλακας του χωριού και ο δάσκαλος Χαρίλαος Χατζής που εκτελούσε και χρέη Εφόρου της Αρχαιολογίας. Ο Χατζής με την ειδικότητά του αποφάσισε να αναφέρει το εύρημα σε μία εφημερίδα της Κοζάνης, λίγες μέρες αργότερα.
Το ίδιο βράδυ που βρέθηκε η επιτύμβια ο Λάμπρος Παπούρας (ιδιοκτήτης του χωραφιού και φαρμακοποιός) έστειλε την είδηση στην εφημερίδα Μακεδονία στην Θεσσαλονίκη και είπε πως ο Ερρίκος Παπούρας την βρήκε.
Την επόμενη μέρα ο Ερρίκος Παπούρας αναχώρησε για την Αμερική.
Αργότερα έγιναν ανακοινώσεις για την επιτύμβια και ο καθηγητής Καπετανόπουλος τους έστειλε στην Αμερική αντίτυπο του αρχαιολογικού δελτίου που είχε γίνει η ανακοίνωση.
Η επιτύμβια μεταφέρθηκε στο χωριό , πίσω από το ιερό της εκκλησίας των Ταξιαρχών, στο πάνω Νεστόριο. Εκεί έμεινε αρκετά χρόνια. Την δεκαετία του 1980 την μεταφέραμε στο ισόγειο της Κοινότητας Νεστορίου (στο σημερινό Δημαρχείο) μαζί με πολλά άλλα ευρήματα από την περιοχή , όπως κυονόκρανα , κίωνες , άλλες επιτύμβιες , όστρακα αγγείων και ότι έβρισκε ο κόσμος στα χωράφια του , με σκοπό να δημιουργηθεί Μουσείο. καθώς το Νεστόριο είχε την δυνατότητα από το κράτος να φτιάξει μουσείο και μάλιστα υπήρχε Διοικητικό Συμβούλιο Δημοτικού Μουσείου Νεστορίου, όπου μάλιστα και εγώ διετέλεσα πρόεδρος για κάποιο διάστημα, χωρίς όμως καμία δραστηριότητα αφού δεν υπήρχε η θέληση γι αυτό και οι προτάσεις μου έπεφταν στο κενό.
Από το 1964 που βρέθηκε η επιτύμβια, το 1985 βρέθηκε στον ίδιο χώρο και άλλος τάφος εξαιτίας εργασιών που γινόταν για σταυλική εγκατάσταση.
Ειδοποιήθηκε η αρχαιολογική υπηρεσία αλλά επειδή δεν υπήρχαν χρήματα για ανασκαφή, έγινε πρόταση από εμάς, στον αρχαιολόγο Κανονίδη Ιωάννη υπεύθυνο στον Νομό Καστοριάς , να γίνει εθελοντική ανασκαφή . Μαζεύτηκαν περίπου 20 – 25 άτομα και έγινε ανασκαφή πέντε μέρες με υπεύθυνο τον Κανονίδη.
Όταν ολοκληρώθηκε το Μουσείο του Άργους Ορεστικού και στις 16/3/2009 ζητήθηκε από την Αρχαιολογική Υπηρεσία η συγκεκριμένη επιτύμβια (στήλη Αρραβαίου) μαζί με άλλη επιτύμβια ( στήλη Μαρκιανού ) από το Νεστόριο να τεθεί προς έκθεση στο Μουσείο. Έτσι έγινε. Αργότερα όμως ακολούθησαν για το Μουσείο και όλα τα υπόλοιπα από την συλλογή του Νεστορίου με συγκατάθεση του Δημάρχου.
Σύμφωνα λοιπόν με την μαρτυρία του Ερρίκου Παπούρα η επιτύμβια ήταν στον κανονικό τάφο και όχι σε δεύτερη χρήση σαν κάλυμμα άλλου τάφου. Η επιθυμία του είναι να μαθευτεί η ιστορία για το πώς βρέθηκε η επιτύμβια και πως η αγάπη για το Νεστόριο και την ιστορία, τους οδήγησε εκείνη την ημέρα στην αποκάλυψη της. Το ενδιαφέρον για τον τόπο τους δεν μειώθηκε ποτέ. Έστειλε σε εμένα τα στοιχεία που είχε με σκοπό να μαθευτεί η ιστορία της ανακάλυψης της επιτύμβιας.
Πέρασαν τόσα χρόνια από τότε και είμαστε χαρούμενοι που κομμάτια του Νεστορίου κοσμούν το Αρχαιολογικό Μουσείο. Έχει μείνει όμως μια πικρία που παρόλο με το πέρασμα του χρόνου ο τόπος μας δίνει αρχαιολογικές πληροφορίες, αυτές όμως μένουν στο χώμα. Δεν ερευνήθηκαν και δεν αξιολογήθηκαν επαρκώς. Οι «θέσεις» είναι εκεί και περιμένουν και ποτέ δεν είναι αργά να δώσουμε την ευκαιρία στην ιστορία και στον τόπο μας. Η ανάπτυξη και όχι η παρακμή του Νεστορίου στηρίζεται στην ιστορία του, στην φύση του και στο ιδιαίτερο κλίμα του .
Ένας τόπος γίνεται «προορισμός» όταν δίνεις στον επισκέπτη πληροφορίες και εικόνες που γεμίζουν το μυαλό και την καρδιά του.
ΓΑΚΟΣ ΠΑΥΛΟΣ
