ΑΝΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ ΜΑΣ
Από μια αφήγηση του κ. Νίκου Πιστικού
Σήμερα, με “ξεναγό” πάλι τον κ. Νίκο Πιστικό και την εκπληκτική μνήμη που διαθέτει, παρά την ηλικία του, θα αναφερθούμε στην ανακάλυψη της Σπηλιάς του Δράκου, η οποία τώρα αποτελεί ένα από τα καλύτερα μνημεία της φύσης, που διαθέτει η πόλη και πόλος έλξης πολλών επισκεπτών.
Η πρώτη ονομασία της Σπηλιάς ήταν “Τρούπα ντε Μάνθο” και δόθηκε από έναν Γάλλο σπηλαιολόγο προς τιμήν του τότε προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου Γεωργίου Μάνθου.
Αργότερα ο γνωστός δημοσιογράφος της “Νέας Καστοριάς” Δημήτριος (Τάκης) Γιαννούσης, την μετονόμασε σε “Σπηλιά του Δράκου”, αφού έπλασε και τον σχετικό μύθο, με αφορμή τα οστά της σπηλαίας αρκούδας που ανακαλύφθηκαν δεξιά από την είσοδο του σπηλαίου.
Η ανακάλυψη της Σπηλιάς, έγινε τυχαία στα χρόνια της κατοχής, από τρία νεαρά παιδιά που έψαχναν αυγά στις φωλιές των πουλιών στο Βουνό, για να χορτάσουν την πείνα τους και κατά λάθος βρέθηκαν στο άνοιγμα μιας τρύπας. Αυτοί οι νεαροί ήταν ο Κωνσταντίνος Φράσιας, μετέπειτα υπάλληλος του Δήμου, ο Μπασακύρος και ο Θόδωρος Μορφίδης.
Όλοι οι υπόλοιποι που κατά καιρούς διεκδικούν “μερίδιο” από την ανακάλυψη, θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν επιεικώς “μετά Χριστόν προφήτες”…
Στην συνέχεια όσοι έμπαιναν μέσα στην Σπηλιά, έπαιρναν κι ένα κομμάτι από τους σταλαγμίτες για σουβενίρ, με κίνδυνο να αλλοιωθεί η αρχική φυσιογνωμία του σπηλαίου.
Έτσι ο Δήμος Καστοριάς αναγκάσθηκε να χτίσει με πέτρες την “τρύπα” που χρησιμοποιούσαν για είσοδο οι διάφοροι!
Ήταν η εποχή που η Καστοριά αριθμούσε μόλις 6.000 κατοίκους και όλοι γνωρίζονταν μεταξύ τους με τα μικρά τους ονόματα.
Τότε κυριαρχούσαν το κουτσομπολιό και τα “περγέλια” (τα πειράγματα) που έκαναν μεταξύ τους στις αυλές των σπιτιών, γιατί ήταν η μόνη διασκέδαση, όπως θυμάται ο κ. Νίκος Πιστικός.
Στο κουρείο του, που το είχε μετατρέψει σε κέντρο “πολιτιστικού διαλογισμού” σύχναζαν τα μέλη του Συλλόγου Φίλων Βυζαντινών μνημείων και αρχαιοτήτων, που απαρτίζονταν από 22 άτομα.
Πρόεδρος ήταν ο Τάκης Παπακωνσταντίνου, Αντιπρόεδρος ο Βασίλης Γρατσίας, Γραμματέας ο Γιώργος Πανταζής, Ταμίας ο Νίκος Πιστικός και μέλος ο Αριστείδης Αγγελίδης.
Μια μέρα μπήκε στο κουρείο ένας μικρός ονόματι Κωστάκης Παπαπλυχρονόπουλος, ο οποίος βοηθούσε τους περιοδεύοντες θιάσους που ανέβαζαν θέατρο στην Καστοριά. Αυτός λοιπόν τους ανακοίνωσε ότι στα Γιάννενα η Βουγιουκλάκη γύρισε ταινία και έκανε διάσημο το Σπήλαιο των Ιωαννίνων!
Μόλις άκουσε το “μαντάτο” ο Τάκης Παπακωνσταντίνου, πήρε αμέσως “φωτιά” και άρχισε να επεξεργάζεται τρόπους για την αξιοποίηση και ανάδειξη του σπηλαίου της Καστοριάς.
Μέσα σε μια βδομάδα, έφερε από τα Γρεβενά, όπου υπηρετούσε την θητεία του ως έφεδρος ανθυπολοχαγός, έναν σπηλαιολόγο ονόματι Παλλικαρόπουλο ο οποίος άρχισε αμέσως τις έρευνες στην Σπηλιά.
Ο Παλλικαρόπουλος αναγνώρισε αμέσως την αξία του Σπηλαίου και στην μελέτη που έκανε ανέφερε ότι η Σπηλιά έχει 7 λίμνες οι οποίες επικοινωνούσαν μεταξύ τους με βάρκα και τουριστικό διάδρομο 546 μέτρα. Μέχρι τώρα έχουν αξιοποιηθεί τα 300 – 350 μέτρα.
Αυτή η μελέτη χρησιμοποιήθηκε αργότερα από το σωματείο, για την ενημέρωση όλων των κυβερνητικών παραγόντων που επισκέπτονταν την Καστοριά.
Και κάθε τόσο ο κ. Νίκος Πιστικός έτρεχε στο “Ξενία” όπου κατέλυαν οι διάφοροι γραμματείς υπουργείων για να τους αναλύσει τα στοιχεία της μελέτης.
Για την διάνοιξη της Σπηλιάς χρησιμοποιήθηκαν κομπρεσέρ από το Κωσταράζι και ένα συνεργείο από την Πτολεμαϊδα, το οποίο εργάζονταν στην ανοικοδόμηση της πόλης την δεκαετία του 1960 το οποίο έκανε δώρο την σιδερένια πόρτα που υπήρχε μέχρι πρόσφατα στην είσοδο της Σπηλιάς.