Συνήθως, η άνοια συνδέεται με κλασικά συμπτώματα, όπως σύγχυση και απώλεια μνήμης. Ωστόσο, νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι μπορεί να υπάρχει ένας λιγότερο προφανής παράγοντας κινδύνου: τα επίπεδα χοληστερόλης.
Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της μελέτης, τα οποία παρουσιάστηκαν το περασμένο έτος στις Επιστημονικές Συνεδρίες της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας, υποδηλώνουν ότι σημαντικές αλλαγές στα επίπεδα χοληστερόλης ενός ατόμου σε σύντομο χρονικό διάστημα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας.
Τι διαπίστωσε η μελέτη;
Η μελέτη ανέλυσε δεδομένα από σχεδόν 10.000 άτομα που συμμετείχαν σε μια κλινική δοκιμή, εξετάζοντας την επίδραση της χαμηλής δόσης ασπιρίνης στη μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων σε ενήλικες στην Αυστραλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ασπιρίνη δεν είναι αποτελεσματική για τη μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων.
Περίπου το ένα τρίτο των συμμετεχόντων λάμβανε φάρμακα για τη μείωση της χοληστερόλης κατά τη διάρκεια της μελέτης, αλλά κανένας δεν ξεκίνησε ή σταμάτησε τη φαρμακευτική αγωγή κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης. Κατά τη διάρκεια των έξι ετών ετήσιας παρακολούθησης, 509 συμμετέχοντες διαγνώστηκαν με άνοια και 1.760 παρουσίασαν γνωστική εξασθένηση χωρίς διάγνωση άνοιας.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα άτομα που παρουσίαζαν υψηλές διακυμάνσεις στα επίπεδα χοληστερόλης τους είχαν 60% υψηλότερο κίνδυνο να αναπτύξουν άνοια και 23% υψηλότερο κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης. Αντίθετα, όσοι είχαν σταθερά επίπεδα χοληστερόλης παρουσίαζαν χαμηλότερο κίνδυνο άνοιας ή γνωστικής εξασθένησης.
Η χοληστερόλη επηρεάζει τον κίνδυνο άνοιας;
Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Γήρανσης (NIA), υπάρχει σχέση μεταξύ των υψηλών επιπέδων χοληστερόλης και του αυξημένου κινδύνου εμφάνισης ορισμένων τύπων άνοιας, συμπεριλαμβανομένης της νόσου του Alzheimer και της αγγειακής άνοιας. Ωστόσο, δεν είναι σαφές πώς συνδέονται τα δύο αυτά, δεδομένου ότι η χοληστερόλη δεν εισέρχεται στον εγκέφαλο.
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένες θεωρίες. «Το επίπεδο χοληστερόλης αποτελεί παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακές παθήσεις», λέει ο Clifford Segil, DO, νευρολόγος στο Providence Saint John’s Health Center στη Σάντα Μόνικα της Καλιφόρνια. Ως αποτέλεσμα, η υψηλή χοληστερόλη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.
Μια μορφή άνοιας, η αγγειακή άνοια, προκαλείται από μικρά εγκεφαλικά επεισόδια που συμβαίνουν τακτικά, επισημαίνει ο Segil. «Οι διακυμάνσεις στα επίπεδα χοληστερόλης μπορεί επομένως να προκαλέσουν διακυμάνσεις στον κίνδυνο εγκεφαλικών επεισοδίων». Ως εκ τούτου, η υψηλή χοληστερόλη μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων τύπων άνοιας, υποστηρίζει.
Τι είναι τα κυμαινόμενα επίπεδα χοληστερόλης;
Τα κυμαινόμενα επίπεδα χοληστερόλης σημαίνουν ότι τα επίπεδα χοληστερόλης ενός ατόμου μεταβάλλονται σημαντικά σε σύντομο χρονικό διάστημα, όπως από έτος σε έτος.
«Ο λόγος για τον οποίο παρουσιάζει διακυμάνσεις δεν είναι σαφής, αλλά συχνά θεωρείται ότι οφείλεται σε αλλαγές στον τρόπο ζωής ή σε άλλες υποκείμενες παθήσεις», λέει ο Sean R. Mendez, MD, καρδιολόγος στο NewYork-Presbyterian Medical Group Brooklyn.
Αλλά αυτό δεν είναι συνηθισμένο, λέει ο Segil. «Στην κλινική πρακτική, δεν έχω δει ποτέ διακυμάνσεις στα ετήσια επίπεδα χοληστερόλης σε ασθενείς που δεν λαμβάνουν φάρμακα για τη μείωση των λιπιδίων», λέει. (Τα λιπίδια είναι λιπαρές ενώσεις και η χοληστερόλη είναι ένας τύπος λιπιδίου.)
Πώς μπορείτε να βελτιώσετε τα επίπεδα χοληστερόλης;
Τα επίπεδα χοληστερόλης επηρεάζονται από μια σειρά παραγόντων, όπως η διατροφή, η ηλικία και η γενετική. Αν και δεν μπορείτε να αλλάξετε τα γονίδιά σας ή την ηλικία σας, υπάρχουν ορισμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής που μπορεί να σας βοηθήσουν να διαχειριστείτε τα επίπεδα χοληστερόλης σας. Η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (AHA) συνιστά τα εξής:
- Καταναλώνετε τροφές που είναι υγιεινές για την καρδιά, όπως διάφορα φρούτα και λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, άπαχο κρέας, λιπαρά ψάρια και φυτικές πηγές πρωτεϊνών.
- Να είστε σωματικά δραστήριοι.
- Προσπαθήστε να φτάσετε και να διατηρήσετε ένα υγιές βάρος.
- Αποφύγετε το κάπνισμα.
Συγκεκριμένα, ο Mendez συνιστά 150 λεπτά αερόβιας άσκησης μέτριας έντασης την εβδομάδα και μια διατροφή που μειώνει τη χοληστερόλη, όπως η μεσογειακή, η DASH, η χορτοφαγική ή η vegan διατροφή.
Εάν έχετε υψηλή χοληστερόλη και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν βοηθούν, η AHA σημειώνει ότι ορισμένοι άνθρωποι πρέπει να πάρουν φάρμακα για να μειώσουν τα επίπεδα της.
