Από τροποποιητικές δηλώσεις Ε9
Επιστροφή ΕΝΦΙΑ για φορολογούμενους που υπέβαλαν τροποποιητικές δηλώσεις Ε9 ώστε να δηλώσουν ιδιοχρησιμοποίηση ακινήτων στα έτη 2014-2019 προβλέπει η εγκύκλιος Ε.2095/2025 της ΑΑΔΕ, διευκρινίζοντας ότι τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά αποδίδονται κανονικά.
Η επιστροφή ΕΝΦΙΑ βασίζεται σε ειδική ρύθμιση του ν. 5193/2025, που κατ’ εξαίρεση επέτρεψε έως 30.06.2025 την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων Ε9 για τα έτη 2014-2019 αποκλειστικά και μόνο για τη δήλωση ιδιοχρησιμοποίησης από πρόσωπα που απαλλάσσονται. Ωστόσο, η εγκύκλιος λέει ρητά πως, πέρα από τη διαγραφή των βεβαιωμένων ποσών που προβλέπει ο νόμος, τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά ΕΝΦΙΑ που προκύπτουν μετά τις τροποποιητικές Ε9 επιστρέφονται στον φορολογούμενο.
Το νομικό σκεπτικό της εγκυκλίου είναι πως αφού η ειδική ρύθμιση επέτρεψε κατ’ εξαίρεση τις τροποποιητικές και δεν απαγόρευσε επιστροφές, τότε εφαρμόζονται οι γενικοί κανόνες του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΔ) για παραγραφή/επιστροφή (άρθρα 36 και 42) και τα πιστωτικά που προκύπτουν από την εκκαθάριση επιστρέφονται.
Υπό αυτό το πρίσμα, μπορούν να επωφεληθούν φυσικά και νομικά πρόσωπα που έχουν απαλλαγή ΕΝΦΙΑ και στο παρελθόν δεν είχαν δηλώσει στο Ε9 ότι ιδιοχρησιμοποιούν συγκεκριμένα ακίνητα (π.χ. επαγγελματική στέγη ίδιας επιχείρησης). Σημειώνεται πως η διαδικασία αφορά μόνο τα έτη 2014-2019 και μόνο για τη διόρθωση της ιδιοχρησιμοποίησης.
Τι αλλάζει στην πράξη
Ως εκ τούτου, μετά την υποβολή της τροποποιητικής δήλωσης Ε9 και την εκκαθάριση, εκδίδεται διορθωτικό εκκαθαριστικό ΕΝΦΙΑ και, εφόσον υφίσταται πιστωτικό υπόλοιπο, κινείται διαδικασία επιστροφής στον φορολογούμενο. Η εγκύκλιος τονίζει ότι η πρόβλεψη ισχύει ανεξάρτητα από τους γενικούς κανόνες παραγραφής, αφού η ίδια η νομοθετική ρύθμιση επέτρεψε την όψιμη διόρθωση.
Υπενθυμίζεται πως ο γενικός κανόνας του ΚΦΔ προβλέπει πενταετία για πράξεις προσδιορισμού και αντίστοιχη παραγραφή για αξιώσεις επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών. Ωστόσο, για την επίμαχη περίοδο ενεργοποιήθηκε η ειδική εξαίρεση, αποκλειστικά για την ιδιοχρησιμοποίηση και μόνο μέχρι την 30.06.2025.
Επί παραδείγματι, μια εταιρεία με ακίνητο που ιδιοχρησιμοποιούσε το 2016, αλλά δεν το είχε δηλώσει στο Ε9, κατέβαλε ΕΝΦΙΑ για τα έτη 2016-2019. Με την εμπρόθεσμη τροποποιητική δήλωση έως 30.06.2025, η εκκαθάριση οδηγεί σε διαγραφή των βεβαιώσεων και επιστροφή τυχόν αχρεωστήτως καταβληθέντων ποσών.
