Ι. Μητρόπολη Καστοριάς: Θυρανοίξια σε Ναό του 14ου αιώνος

Τήν Δευτέρα 13 Νοεμβρίου, τό ἀπόγευμα, κατά τόν Ἑσπερινό τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, τελέσθηκαν ἀπό τόν Σεβ. Μητροπολίτη Καστορίας κ. Καλλίνικο τά θυρανοίξια γιά τό θαυμαστό Ναΰδριο πού ἀνεγέρθηκε καί ἁγιογραφήθηκε πρίν ἀπό τήν Ἅλωση τῆς Πόλης καί πρίν ἀπό τήν κατάκτηση τῆς Καστοριᾶς ἀπό τούς Ὀθωμανούς, κατά τήν ἔνδοξη ἐποχή τοῦ Ἡσυχασμοῦ καί τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ.

Πρόκειται γιά τόν Ναό τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Βουνοῦ, ἕνα κατάγραφο Ναΰδριο τοῦ 14ου αἰώνα, ἀπό τά πενήντα τρία Ἐκκλησάκια πού σώζονται στήν Καστοριά (ἀνάμεσα στά συνολικά 73 ἱστορικά τῆς μνημεῖα) τῆς περιόδου τῆς Χριστιανικῆς Αὐτοκρατορίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἀλλά καί τῆς Τουρκοκρατίας.

Ἀνεγέρθη στίς ἀρχές τοῦ 14ου αἰῶνος, καί στά μέσα τοῦ 16ου αἰώνα προστέθηκε ὁ νάρθηκας  μέ τοιχογραφίες τῆς ἴδιας ἐποχῆς, ἐνῶ στά μέσα τοῦ 17ου αἰώνα ἀποτελοῦσε καθολικό γυναικείας Ἱερᾶς Μονῆς.  Παρατηροῦνται στίς διαφορετικές φάσεις ἁγιογράφησης, ἡ ἀρχική διακόσμηση μεταξύ 1364-1367 περίπου, ἡ δεύτερη στά μέσα τοῦ 16ου αἰώνα καί ἡ τρίτη φάση στά μέσα τοῦ 17ου.

Τό λιτό σχετικά εἰκονογραφικό θέμα τοῦ ναοῦ ἔχει πολλά κοινά τεχνοτροπικά χαρακτηριστικά μέ τόν γειτονικό ναό τοῦ Ἁγίου Νικολάου τοῦ Κυρίτζη, τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Μουζάκη, ἀλλά καί μέ τόν εἰκονογραφικό διάκοσμο ναῶν τῆς περιοχῆς τῆς Κορυτσᾶς καί τῶν Πρεσπῶν τῆς ἰδίας περιόδου.

Εἶναι πολύ σημαντικό ὅτι ἀνάμεσα στίς τοιχογραφίες εἶναι καί ἡ εἰκόνα τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, πού ἁγιογραφήθηκε λίγο μετά τήν κοίμησή του (πού συνέβη τό 1359) καί ἴσως πρίν ἀπό τήν ἁγιοκατάταξή του ἤ τοὐλάχιστον τήν ἐποχή τῆς ἁγιοκατατάξεώς του (πού ἔγινε τό 1368), καί μᾶλλον ἀποτελεῖ τήν ἀρχαιότερη σωζόμενη εἰκονογράφηση τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ στήν ἐκκλησιαστική μνημειακή ζωγραφική. 

Ὁ Ναός συντηρήθηκε μέ τό Ἐπιχειρησιακό  Πρόγραμμα  Μακεδονίας -Θράκης  2007-2014 ἀπό τό Ὑπουργεῖο Πολιτισμοῦ καί παραδόθηκε τό ἔτος 2015, ἀλλά δέν λειτουργοῦσε μέχρι σήμερα λόγῳ διαφόρων τεχνικῶν λεπτομερειῶν.

Ὁ Ναός τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τοῦ Βουνοῦ, ἀνήκει στήν Ἐνορία τοῦ Ἁγίου Γεωργίου τῆς Καστοριᾶς καί τό φροντίζει ἡ κ. Αἰκατερίνα (Ρένα) Νανᾶ-Παπαθωμᾶ. Γιατί, ὅπως εἶναι γνωστόν, ὅλα τά παλαιά ἐκκλησάκια τῆς Καστοριᾶς τῆς ἐποχῆς τῆς Κωνσταντινουπόλεως καί τῆς μεταγενέστερης περιόδου, τά φροντίζουν πατροπαραδότως οἰκογένειες Καστοριανῶν. 

Ὁ Σεβασμιώτατος εὐχαρίστησε  τήν χορηγό κ. Ρένα Παπαθωμᾶ γιά τήν μέριμνα, τόν καλλωπισμό καί εὐτρεπισμό τοῦ ναοῦ, τήν Προϊσταμένη Ἐφορείας Ἀρχαιοτήτων Καστοριᾶς κ. Ἀνδρομάχη Σκρέκα, τήν Προϊσταμένη τοῦ τμήματος συντήρησης κ. Ἀμαλία Γκιμουρτζίνα καί ὅλους ὅσους ἐργάστηκαν ἐπί χρόνια ὡς συντηρητές τοῦ σημαντικοῦ αὐτοῦ βυζαντινοῦ ἱεροῦ ναοῦ, τόν παρευρισκόμενο πρ. Βουλευτή Καστοριᾶς κ. Ζήση Τζηκαλάγια, τούς Ἐφημερίους τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ Ἁγίου Γεωργίου Καστοριᾶς Πρωτοπρ. Μιχαήλ Λιάνο καί Πρωτοπρ. Χρῆστο Μεσημέρη, γιά τήν προετοιμασία τῶν θυρανοιξίων καί τοῦ πανηγυρικοῦ ἑσπερινοῦ καί τήν ὅλη μέριμνα.

Μετά τήν ἀπόλυση τοῦ Ἑσπερινοῦ, ἀπηύθυναν χαιρετισμό ὁ κ. Τζηκαλάγιας καί ἡ κ. Σκρέκα, ἡ ὁποία μαζί μέ τήν κ. Γκιμουρτζίνα καί τόν π. Στέφανο Σχοινᾶ ξενάγησαν τούς προσκυνητές στόν Ἱερό Ναό.

Κατά τήν διάρκεια τῆς Ἀκολουθίας τῶν θυρανοιξίων καί τοῦ Ἑσπερινοῦ τέθηκαν σέ προσκύνηση τίμια λείψανα τῶν Ἁγίων Γεωργίου τοῦ Τροπαιοφόρου, Γρηγορίου Θεσσαλονίκης τοῦ Παλαμᾶ καί Καλλινίκου Ἐδέσσης.

Τήν ἑπομένη, Τρίτη 14 Νοεμβρίου, στόν Ναό τελέσθηκε Ἀρχιερατική θεία Λειτουργία ἀπό τόν Σεβασμιώτατο, ὁ ὁποῖος στόν λόγο του ἀναφέρθηκε στόν ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαμᾶ, καί κατά τήν ἀπόλυση μίλησε γιά τόν πνευματικό πλοῦτο τῆς Καστοριᾶς.

ΔΕΙΤΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΘΥΡΑΝΟΙΞΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟ ΕΔΩ

ΔΕΙΤΕ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΕΔΩ